Αληθειες για τον τραυλισμο…

Τι είναι ο τραυλισμός;

Ο τραυλισμός είναι μία πολύπλοκη διαταραχή επικοινωνίας η οποία επηρεάζει την ομαλή ροή της ομιλίας. Υπάρχει μεγάλη διαφωνία μεταξύ των ερευνητών που ασχολούνται με τον τραυλισμό ως προς τον τρόπο που ορίζουμε το τι είναι και ως προς το πότε και πώς το αντιμετωπίζουμε. Σε γενικές γραμμές όμως, ο τραυλισμός χαρακτηρίζεται από επαναλήψεις λέξεων συλλαβών ή ήχων, επιμηκύνσεις ήχων, μπλοκαρίσματα (όπου δε βγαίνει ο ήχος), επαναδιατυπώσεις, παρεμβολές ήχων. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν και δευτερεύοντες μη λεκτικές συμπεριφορές όπως γκριμάτσες ή μορφασμοί του προσώπου, επαναλαμβανόμενες κινήσεις των άκρων ή μερών του προσώπου. Πέραν όμως από τα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά, στον τραυλισμό συνήθως υπάρχουν συγκεκαλυμμένες προεκτάσεις του όλου ζητήματος όπως είναι το αίσθημα της ντροπής, της χαμηλής αυτοεικόνας, της απογοήτευσης, της υπεκφυγής κλπ.

Τι γνωρίζουμε για τον τραυλισμό;

  • Σύμφωνα με έρευνες, οι πρώτες δυσροές στην ομιλία συνήθως παρουσιάζονται μεταξύ των ηλικιών 2–5 χρόνων.
  • 75%–90% των παιδιών αυτών θα παρουσιάσουν φυσιολογική δυσχέρεια στη ροή της ομιλίας τους και θα το ξεπεράσουν από μόνα τους.
  • Εάν οι δυσροές στην ομιλία ενός παιδιού συνεχίζονται πέραν των 3–6 μηνών και συνοδεύονται από φωνολογικές δυσκολίες (δηλαδή να αντικαθιστούν ήχους καθώς μιλούν), συστήνεται αξιολόγηση από λογοπαθολόγο.
  • Ο τραυλισμός δεν είναι μεταδοτικός.
  • Μπορεί να έχει κληρονομικό χαρακτήρα παρόλο που συχνά παρουσιάζεται σε οικογένειες χωρίς άλλο περιστατικό.
  • Μπορεί να συνδέεται με κάποια νευρολογική δυσλειτουργία, όπως δυσκολία στον κινητικό συντονισμό.
  • Παρουσιάζεται συχνότερα σε άτομα που φέρουν διάγνωση Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ) ή Νοητική Υστέρηση, χωρίς αυτό να σημαίνει πως τα άτομα που τραυλίζουν υστερούν νοητικά έναντι των ατόμων που δεν τραυλίζουν.
  • Έχει κυκλικό χαρακτήρα με περιόδους εξάρσεων, εναλλασσόμενους με περιόδους όπου υπάρχουν αυξημένες περίοδοι καλής ροής.
  • Τα άτομα με τραυλισμό, έχουν φυσιολογική ευφυΐα και νοητικές δεξιότητες ανάλογα με τον γενικό πληθυσμό.
  • Τα άτομα με τραυλισμό δεν πάσχουν από περισσότερες ή διαφορετικές ψυχοκοινωνικές διαταραχές από τον γενικό πληθυσμό.
  • Σε μικρότερα ποσοστά ο τραυλισμός παρουσιάζεται και σε άτομα τα οποία δεν έχουν κανένα πρόβλημα λόγου ή ομιλίας ή οποιαδήποτε άλλη διαταραχή.

    • Πώς αντιμετωπίζουμε τα άτομα που τραυλίζουν

    Δημιουργούμε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον όπου,

  • ακούμε τι έχει να πει το παιδί και όχι πως μας το λέει δείχνοντας το και με τη στάση του σώματος μας αλλά και με την οπτική επαφή που έχουμε μαζί του
  • γινόμαστε λεκτικά πρότυπα μιλώντας με αργό-φυσιολογικό ρυθμό και κάνοντας συχνές παύσεις,
  • βάζουμε κανόνες ώστε να μη διακόπτει ο ένας τον άλλο
  • μειώνουμε τον αριθμό των ερωτήσεων που υποβάλλουμε, (οι ερωτήσεις μπορούν να αντικατασταθούν με σχόλια, το να σχολιάζουμε αυτό που κάνει το παιδί συμβάλουμε στο κτίσιμο της αυτοπεποίθησης του).

    • Από ποιον γίνεται η διάγνωση και η θεραπευτική παρέμβαση;

  • Τόσο η διάγνωση όσο και η θεραπευτική παρέμβαση γίνεται μόνο από λογοπαθολόγους. Επιλέγουμε ένα λογοπαθολόγο που έχει εργαστεί για χρόνια με άτομα που τραυλίζουν και γνωρίζει διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

    • Παράγοντες που οδηγούν στον επίμονο τραυλισμό με βάση ερευνητικά ευρήματα

    1.Οικογενειακό ιστορικό, ειδικά επίμονου τραυλισμού. Σύμφωνα με τους Yairi & Ambrose, 2014, το ποσοστό παιδιών που παρουσιάζουν εξελικτικό τραυλισμό που έχουν οικογενειακό ιστορικό, ανέρχεται στο 71%.
    2.Φύλο: Τα αγόρια έχουν τριπλάσιες-τετραπλάσιες πιθανότητες να συνεχίσουν να τραυλίζουν.
    3.Ηλικία πρώτης εμφάνισης τραυλισμού, δηλαδή εάν ο τραυλισμός πρωτοεμφανιστεί μετά την ηλικία των 3;06 χρόνων.
    4.Περίοδος κατά την οποία τραυλίζει ένα παιδί, δηλαδή εάν είναι μεγαλύτερη των 6 και πλέον μηνών. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως παίζει πιο μεγάλο ρόλο η διάρκεια παρουσίας του τραυλισμού, παρά η ηλικία του παιδιού.
    5.Η συνύπαρξη άλλων αναπτυξιακών δυσκολιών, όπως γλωσσική καθυστέρηση, αρθρωτικές δυσκολίες κλπ.
    6.Ανισορροπία μεταξύ ανάπτυξης κινητικών και γλωσσικών δεξιοτήτων.
    7.Ιδιοσυγκρασία παιδιού, δηλαδή εάν το παιδί παρουσιάζει υπερευαισθησία σε ήχους ή άλλα ερεθίσματα, εάν αντιδρά έντονα στις δυσροές του, εάν υπάρχει μία γενικευμένη δυσκολία διαχείρισης των συναισθημάτων του.
    8.Έντονο άγχος ή και αντίδραση από πλευράς των γονιών.
    9.Βαθμός επίγνωσης του τραυλισμού από πλευράς του παιδιού.

    Κλείνοντας, θα πρέπει να αναφερθεί πως ο βαθμός σοβαρότητας του εξελικτικού τραυλισμού δε συνδέεται με το αν το παιδί θα καταφέρει ή όχι να το ξεπεράσει.